14.07.2016 autor: Czesław Michalski
W dniu 15 maja br. dokładnie w 107 rocznicę powstania Akademickiego Związku Sportowego w Krakowie odbyło się w Sali Senackiej Politechniki Krakowskiej Walne Zgromadzenie Koła Seniorów AZS Kraków na którym podsumowano trzyletnią kadencję działalności w latach 2013 – 2016. W imieniu ustępującej Rady Koła referat sprawozdawczy wygłosił jej przewodniczący prof. dr hab. Andrzej Białas. Po przeprowadzonej dyskusji i wyborach nowej Rady Koła Seniorów, Komisji Rewizyjnej i Sądu Koleżeńskiego uczestnicy Walnego Zgromadzenia udali się do pobliskiego Muzeum Armii Krajowej im. gen. Emila Fieldorfa „Nila” na zwiedzenie wystawy czasowej „Z głową bez karabinu – powojenne dokonania żołnierzy AK”. Zapoznano się z ekspozycją pod przewodnictwem współtwórcy wystawy Artura Jachny, adiunkta muzealnego, współpracującego z Komisją Historyczną Koła Seniorów AZS. Na wystawie zaprezentowano powojenne dokonania 27 wybranych postaci, które w czasie II wojny światowej były zaangażowane w działalność konspiracyjną. Autorzy wystawy skupili się jednak na kwestiach konkretnych dokonań w różnych dziedzinach życia, a szczególnie nauki i techniki. Byli żołnierze Armii Krajowej włączyli się w dzieło powojennej odbudowy kraju. Wśród nich znaleźli się ludzie sportu, wielu z nich uprawiało sport w Akademickim Związku Sportowym, wielu z nich znało niektórych bohaterów wystawy osobiście. Wymienimy tu: Kazimierza Pankowskiego, wioślarza, boksera, działacza sportowego; Franciszka Hapka, twórcę krakowskiego judo i wykładowcę krakowskiej AWF, żeglarza Ryszarda Książyńskiego i pływaka Jana Kota z AZS Lwów. Bardzo znanymi byli też: Roman Ciesielski, wybitny nauko-wiec, rektor Politechniki Krakowskiej, a przed laty koszykarz Cracovii (reprezentant Polski) i wioślarz AZS (brązowy medalista regat o mistrzostwo Polski); Stanisław Grochmal – twórca i wieloletni kierownik przychodni lekarskiej dla sportowców, rektor krakowskiej WSWF.
Na wystawie znalazło się kilkadziesiąt pamiątek oraz setki fotografii udostępnionych przez członków rodzin. Gdyby nie ich dobra wola, a często osobiste zaangażowanie, niemożliwe by było przygotowanie tak bogatej wystawy. Na koniec uczestnicy zapoznali się ze stałą ekspozycją pamiątek po Janie Bujwidzie – wybitnym trenerze wioślarskim krakowskiego AZS, współtwórcą sukcesów Rogera Vereya i Jerzego Ustupskiego, brązowych medalistów olimpijskich z 1936 roku.
Wracając do pierwszej części spotkania – Walne Zgromadzenie dokonało wyboru no-wej Rady Koła Seniorów AZS. W wyniku wyborów skład Rady przedstawia się następująco: Bogdan Barut, Andrzej Białas, Stefan Dousa, Kazimierz Furtak, Leszek Komorowski, Krystyna Kruczek, Jacek Majka, Czesław Michalski, Kazimierz Trybalski. Dotychczasowy przewodniczą-cy Rady Koła prof. dr hab. Andrzej Białas postanowił przekazać funkcję przewodniczącego Rady Koła Seniorów AZS prof. dr hab. inż. Kazimierzowi Furtakowi. Po długiej dyskusji człon-kowie Rady biorąc pod uwagę wszelkie argumenty przytoczone przez ww. ostatecznie prze-konali prof. Kazimierza Furtaka i zaakceptowali jego program działania.
Prof. Andrzej Białas pełnił funkcje przewodniczego Rady w następstwie niespodziewanego odejścia śp. prof. Andrzeja Pelczara, od 9 stycznia 2011 roku. Krakowianin, całe swoje zawodowe życie związał z Uniwersytetem Jagiellońskim. W okresie studiów na fizyce był zawodnikiem sekcji piłki koszykowej w AZS Kraków. Przez jedną kadencję sprawował funkcję prezesa Klubu Uczelnianego AZS UJ (1957-1958). Był współorganizatorem pierwszych powojennych kontaktów sportowych AZS UJ z uniwersytetami w Cambridge i Pradze. Jego mistrzem naukowym był profesor Marian Mięsowicz. zaś promotorem pracy prof. Jan Weysenhoff, pod którego kierunkiem doktoryzował się w 1962 r. Habilitację uzyskał w 1966 r. W 1986 r. został profesorem zwyczajnym w Instytucie Fizyki UJ; pracował również w krakowskim Instytucie Fizyki Jądrowej PAN. Jest członkiem krajowym rzeczywistym Polskiej Akademii Nauk i członkiem krajowym czynnym Polskiej Akademii Umiejętności. W latach 1991-1993 był przewodniczącym Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego Od 2000 r. prezesuje PAU. W 2009 r. otrzymał zaszczytny tytuł Profesora Honorowego Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jego doświadczenie organizacyjne spowodowały, że Koło Seniorów stało się wiodącym stowarzyszeniem sportowym w środowisku akademickim miasta Krakowa i kraju.
W dniu 3 lutego 2011 roku odbyło się pierwsze rozszerzone posiedzenie Rady Koła Seniorów pod przewodnictwem A. Białasa. Omówiony został plan zadań na najbliższe lata związane z jubileuszem 20-lecia Koła. W czerwcu tegoż roku powołano Komitet Organizacyj-ny Obchodu Jubileuszu Koła Seniorów i przyjęto ramowy program uroczystości, które odbyły się w auli Collegium Novum 10 listopada 2012 r. Z tej okazji został wydany Akademicki Przegląd Sportowy (wydanie specjalne). W trakcie uroczystości w kolegiacie św. Anny odbyła się Msza św. w intencji zmarłych członków AZS oraz złożono wiązanki kwiatów pod pomnikiem Walerego Goetla na Przystani Wioślarskiej AZS Kraków Podczas uroczystości prof. Jacek Chrobaczyński z Uniwersytetu Pedagogicznego omówił książki autorstwa Czesława Michalskiego „Akademicki Związek Sportowy w Krakowie 1909 – 1945” – część pierwsza, Kraków 2012 (wydanie drugie); „Akademicki Związek Sportowy w Krakowie 1945 – 2009” – część druga, Kraków 2012. Jubileusz zakończył się pełnym sukcesem w kopalni soli w Wieliczce przy udziale licznego grona członków Koła Seniorów AZS.
W dniu 26 maja 2013 r. odbyło się Walne Zebranie Koła Seniorów, które jednomyślnie powierzyło funkcję przewodniczącego A. Białasowi. Koło Seniorów AZS Kraków pod jego przewodnictwem aranżowało regularne spotkania organizacyjno-towarzyskie. Co najmniej dwa razy w roku zbierali się wszyscy członkowie zazwyczaj w Auli UJ, ostatnio również w Auli PAU. W rezultacie odnowiły się stare kontakty, znajomości i przyjaźnie, a także nawiązały nowe, wzbogacając naszą codzienność. W celu powiązania działalności Koła Seniorów AZS z aktualną działalnością młodszych kolegów uprawiających sport w Klubach Uczelnianych, Klubie Sportowym AZS AWF czy w AZS Kraków ustanowiono statuetkę „Złoty Gryf AZS” przyznawaną przez Kapitułę Koła Seniorów. Wyróżnienie obejmuje tylko środowisko krakowskiego AZS i będą nagradzani nim corocznie zawodnicy, trenerzy, działacze, kluby AZS za wybitne osiągnięcia sportowe i zasługi dla AZS Kraków. Wyróżnienie stanowi odlana w brązie statuetka gryfa z wygrawerowaną dedykacją oraz specjalny dyplom. Statuetkę i dyplom zaprojektował członek Koła Seniorów AZS Kraków i jego Rady, prof. Stefan Dousa.
Pierwsza edycja tego honorowego wyróżnienia miała miejsce w Collegium Novum w dniu 12 stycznia 2014 r., podczas noworocznego spotkania Koła Seniorów AZS. Pierwsze statuetki otrzymali: Klub Uczelniany AZS AGH za zajęcie I miejsca w punktacji ogólnej Akademickich Mistrzostw Polski 2012/2013 oraz Klub Sportowy AZS AWF za zdobycie Drużynowego Mistrzostwa Polski 2013 roku w lekkoatletyce. Wyróżnienia odebrali prezesi Klubów dr Jaro-sław Jakubski (AGH) i prof. Michał Spieszny (AWF), a wręczali je przewodniczący Kola prof. A. Białas i autor projektu statuetki Stefan Dousa.
Podczas uroczystego „opłatkowego” spotkania Koła Seniorów AZS w dniu 14 grudnia 2014 r. wręczono statuetki Złotego Gryfa AZS za rok 2014 Politechnice Krakowskiej im Tadeusza Kościuszki z okazji 70-lecia, za osiągnięcia sportowe i wspieranie działalności Klubu Uczelnianego AZS w zakresie sportu powszechnego i wyczynowego oraz dr Kazimierzowi Rusinowi, trenerowi miotaczy sekcji LA Klubu AZS AWF Kraków. Kapituła poprzez swój wybór wyraziła uznanie dla ciągle czynnej i aktywnej pracy trenerskiej i podkreśliła niezwykle przy-wiązanie trenera K. Rusina do barw AZS. W ponad 60-letniej pracy trenerskiej zawsze był wierny lekkiej atletyce. Statuetki odebrali :JM Rektor PK prof. Kazimierz Furtak oraz córka K. Rusina , z uwagi na jego chorobę, a wręczyli je przewodniczący Koła prof. A. Białas i autor projektu statuetki prof. S. Dousa. W drugiej części spotkania Koła Seniorów wiceprzewodniczący Rady Koła prof. Kazimierz Trybalski wystąpił z referatem poświęconym 105 rocznicy powstania AZS. W referacie, obok części historycznej, przypomniano najważniejsze wydarzenia, jakie miały miejsce w środowisku krakowskiego AZS.
W trzeciej edycji wyróżnienia statuetką „Złoty Gryf AZS” za rok 2015 zostali uhonorowani w dniu 20 grudnia 2015 r.: Zdzisław Adamik znakomity wioślarz i trener, mimo ukończonych w czerwcu br. 90 lat nadal aktywnie wiosłuje w barwach AZS w regatach o mistrzostwo świata weteranów zdobywając medale oraz Jan Żurek za wieloletnią pracę trenerską i organizacyjną w LA w AZS, w Krakowie i w Polsce.
Niezwykle aktywna i owocna praca przewodniczącego w kierowaniu Radą Koła Seniorów AZS Kraków profesjonalizm, życzliwość i wspieranie wszelkich inicjatyw wyzwoliło wśród członków potrzebę spotykania się i wysuwania nowych inicjatyw co miało miejsce w dyskusji na ostatnim sprawozdawczo wyborczym zebraniu Koła Seniorów w dniu 15 maja 2015 roku. Kol. Bogdan Barut zgłosił propozycję zorganizowania jubileuszu AZS w 111 rocznicę powstania AZS nawiązując do historycznej tradycji AZS (pierwsi w nauce, pierwsi w sporcie i pierwsi w spełnianiu powinności obywatelskich). Przypomniał również, że w obecnej kadencji przy-padnie 25-lecie działalności Koła Seniorów AZS Kraków. Sekretarz Koła kol. Jacek Majka wspomniał o akcji upamiętnienia z okazji Święta Zmarłych mogił krakowskich azetesiaków chorągiewkami przygotowanymi przez kol. S. Dousę. Wspomniał o przygotowywanym wspólnie z kol. Cz. Michalskim wydawnictwie „Nekropolie krakowskich azetesiaków”. Kol Jan Żurek zwrócił się z apelem, aby kol. Cz. Michalski kontynuował zbieranie informacji o zmar-łych członkach AZS Kraków i w miarę możliwości publikował wspomnienia o ich działalności. Kol. S. Dousa przypomniał o inicjatywie J. Majki utworzenia przy Muzeum PK działu sportu. Dzięki życzliwości JM Rektora PK prof. Kazimierza Furtaka został powołany zespół opracowujący założenia programowe dla nowej placówki. Kol. Cz. Michalski, przewodniczący powstałej przy Kole Seniora AZS Komisji Historycznej AZS przedstawił plan pracy Komisji. Zamierzeniem Komisji jest pomoc przy opracowaniu historii KU AZS poszczególnych krakowskich uczelni i poszczególnych dyscyplin sportowych. Zaawansowane są pracę „Klub Sportowy AZS AWF Kraków 1979 – 2016” pod red. Cz. Michalskiego; „Krakowskie żeglarstwo akademickie” pod red. Z. Żródłowskiego, „Nekropolie krakowskich azetesiaków” pod red. J. Majki i Cz. Michalskiego. Na zakończenie tej części zebrania poprosił o zabranie głosu prezes AZS Kraków kol. Lech Pankiewicz i poinformował, że decyzją Walnego Zebrania AZS Kraków prof. Andrzej Białas otrzymał godność Honorowego Członka AZS Kraków co zebrani przyjęli z wielkim entuzjazmem.
Nowy przewodniczący Koła Seniorów AZS Kraków, obecny rektor Politechniki Krakowskiej prof. dr hab. Inż. Kazimierz Furtak jest dobrze znany w środowisku sportowym Krakowa. W szkole średniej grał w piłkę ręczną i siatkówkę oraz uprawiał lekkoatletykę. Jako student PK został akademickim mistrzem Polski uczelni technicznych w skoku w dal i trójskoku. Jego rekord życiowy w trójskoku – 14 m 70 cm – uzyskany podczas zawodów w 1973 roku w Warszawie pozostaje do dziś niepobitym rekordem Politechniki Krakowskiej. Dzięki Jego zaangażowaniu i stworzeniu wspaniałego klimatu dla spraw rekreacji i sportu wśród pracowników i studentów Politechnika Krakowska posiada obecnie doskonałe warunki do uprawiania sportu, znakomitą bazę sportową. Politechnika wypromowała kilkadziesiąt olimpijczyków, cyklicznie organizuje imprezy sportowe o zasięgu ogólnopolskim (Bieg Szlakiem Pomników Tadeusza Kościuszki, Mistrzostwa PK w narciarstwie, Regaty żeglarskie o Puchar Rektora PK). Sport silnie wpisał się w życie społeczności akademickiej Politechniki. W 2015 roku Poli-technika Krakowska obchodziła jubileusz 70-lecia. Znaczącą część tego roku stanowiły wydarzenia sportowe. Z inspiracji władz uczelni Centrum Sportu i Rekreacji PK oraz Klubu Uczelnianego AZS powstała koncepcja wydawnictwa, które w roku jubileuszowym udokumentowałoby jakże ważną dziedziną politechnicznego życia jest sport. Pełen entuzjazmu i pasji wicedyrektor Centrum Sportu i Rekreacji, któremu powierzono redakcję książki zebrał grono historyków i znawców problematyki sportowej i stworzył niepowtarzalne dzieło. Daje ono Politechnice Krakowskiej prymat wśród polskich uczelni. Jest to pierwsze tak kompleksowe wydawnictwo o sporcie i jego historii. Opracowano 164 sylwetki wybitnych sportowców i ludzi sportu oraz znakomite, unikalne zdjęcia. Sportowy jubileusz podsumował rektor PK, prof. Kazimierz Furtak, który na Gali Sportu w dniu 19 czerwca 2015 roku mógł być dumny z osiągnięć społeczności akademickiej PK.
styczeń 2004 autor: —–
Dzień 21 grudnia 2003 roku to ważna data w dziejach krakowskiego Koła Seniorów AZS. Tego dnia w auli Collegium Novum Uniwersytetu Jagiellońskiego nastąpił długo oczekiwany akt: poświęcenie sztandaru Koła Seniorów AZS.
Zamysł ufundowania sztandaru pojawił się już w pierwszym projekcie ramowego planu działania Rady Koła Seniorów (w kadencji 1993-95), lecz był sformułowany bardzo ostrożnie jako punkt 7 – w słowach: rozważenie możliwości ufundowania własnego sztandaru. Zamiar ten nie uzyskał wówczas aprobaty, gdyż w ostatecznie zatwierdzonym planie zrezygnowano z niego ze względu na wysokie koszty realizacji. Sprawa powróciła jednak w trzeciej kadencji Rady Koła, która – zainspirowana zbliżającymi się obchodami 90-lecia AZS – zaproponowała ponowne wszczęcie starań o ufundowanie sztandaru. Miało to miejsce 10 maja 1998 r. w auli Collegium Novum UJ w czasie wiosennego plenarnego zebrania Koła Seniorów i tym razem propozycja ta, sformułowana jako uchwała zyskała poparcie większości zebranych. Niezwłocznie zredagowano odpowiedni apel, który rozesłano do wszystkich członków Koła, a także do instytucji wspierających. W ten sposób rozpoczęto zbiórkę datków, które wpływały w różnej wysokości, zwykle od kilkudziesięciu do kilkuset złotych, m.in. niektórzy autorzy artykułów publikowanych w Zeszytach Historycznych AZS przeznaczyli swoje honoraria na fundusz sztandarowy. Równocześnie prof. Politechniki Krakowskiej – artysta-rzeźbiarz Stefan Dousa – przygotowywał projekt awersu i rewersu sztandaru, a także metalowego zwieńczenia drzewca. Z wielkim uznaniem trzeba podkreślić, iż prof. Dousa zrzekł się honorarium za swoją twórczą pracę, a ten wspaniałomyślny gest był znaczącym udziałem w kosztach przedsięwzięcia, gdyż w tej sytuacji pozostały do opłacenia tylko koszty materiałowe oraz robocizny: haftu i wykonania drzewca z okuciami.
W niedzielę 21 grudnia 2003 r. – w samo południe – rozległ się w auli Collegium Novum UJ Hejnał Mariacki (wykonany przez jednego z hejnalistów krakowskich, którym powitano wchodzących do auli honorowych gości – przedstawicieli głównych fundatorów: rektora Uniwersytetu prof. Franciszka Ziejkę, rektora krakowskiej AWF prof. Mariana Bukowca oraz dziekana tejże uczelni – doc. Władysława Stawiarskiego. Ceremonii poświęcenia sztandaru dokonał ks. prałat Władysław Gasidło – proboszcz Kolegiaty św. Anny. Sztandar został symbolicznie przekazany przez fundatorów przewodniczącemu Rady Koła Seniorów prof. Andrzejowi Pelczarowi, a ten następnie wręczył go pocztowi sztandarowemu w składzie: Maria Dzieża i Zdzisław Bromek (wioślarze-olimpijczycy) oraz Anna Bełtowska-Król (lekkoatletka). Przekazywaniu sztandaru towarzyszyła melodia hymnu Gaude Mater Polonia wykonana przez duet hejnalistów. Oficjalną część uroczystości zakończyła chwila ciszy dla uczczenia zmarłych w 2003 r. członków Koła Seniorów: Barbary Polaczek-Korneckiej, Bronisławy Serczyk oraz Joachima Dyrdy.
Drugą część zebrania rozpoczął koncert uczniów Państwowej Średniej Szkoły Muzycznej w Krakowie. Wykonali oni utwory Szopena i Schuberta. W krótkim przemówieniu przewodniczący Rady podziękował fundatorom, projektodawcy sztandaru i hejnalistom, a następnie wręczył medale członków honorowych AZS Kraków: prof. Marianowi Bukowcowi i dr. Eugeniuszowi Kruczalakowi. Przypomniał również o zamierzonych działaniach Rady w związku z przypadającym w 2004 roku 95-leciem AZS. Zebranie zakończyło tradycyjne łamanie opłatkiem i wzajemne składanie życzeń świątecznych przy dźwiękach kolęd granych przez duet szkoły muzycznej. Niebawem do akompaniamentu młodych wykonawców dołączyły głosy seniorów przy melodiach najbardziej znanych kolęd, a dobry kunszt wykonawczy zademonstrował na skrzypcach także rektor Bukowiec.
